مراقبت های دوران بارداری در سه ماهه اول

در این نوشته قصد داریم به مراقبت های دوران بارداری در سه ماهه اول بپردازیم. با ما همراه باشید؛ در طول دوران بارداری، اغلب مادران نگرانی هایی نسبت به تغذیه، انواع آزمایشات دوران بارداری، وزن مناسب و سالم بودن کودک دارند. در اوایل بارداری، خصوصاً سه ماهه اول بارداری (12 هفته اول) که زمان لقاح تخمک توسط اسپرم می باشد و بدن خانم ها دچار تغییرات زیادی می شود، این نگرانی ها افزایش می یابند. در باب زایمان طبیعی یا سزارین لیتک فوق را بخوانید.

چه اتفاقی برای مادر در سه ماهه اول می افتد؟

در سه ماهه اول بارداری، بدن زن با تغییرات زیادی روبرو می شود. بدن هورمون هایی را آزاد می کند که تقریباً بر هر اندام بدن تأثیر می گذارد. اولین علامتی که ممکن است در بارداری تجربه کنید، یک دوره قاعدگی از دست رفته است. با گذشت چند هفته اول، برخی از خانم ها موارد زیر را تجربه می کنند:

• خستگی
• احساس ناراحتی معده
• حالت تهوع
• نوسانات خلقی
• سینه های حساس
• سوزش قلب
• افزایش وزن
• سردرد
• هوس کردن غذاهای خاص
• یبوست

ممکن است در این مدت شما نیاز به استراحت بیشتری داشته باشید یا وعده های غذایی کمتری بخورید.

به گزارش my.clevelandclinic

The first trimester begins before you’re pregnant. It starts on the first day of your last menstrual period and goes until the 13th week of pregnancy

سه ماهه اول قبل از بارداری شروع می‌شود. از اولین روز آخرین قاعدگی شروع شده و تا هفته سیزدهم بارداری ادامه دارد.

 

چه اتفاقی برای جنین در سه ماهه اول بارداری می افتد؟

روز اول بارداری اولین روز آخرین دوره قاعدگی شما است. در حدود 10 تا 14 روز پس از آن، یک تخمک رها می شود و با اسپرم ترکیب خواهد شد. کودک در سه ماهه اول به سرعت رشد می کند و مغز و نخاع جنین شروع به رشد خواهد کرد و اندام های او شروع به شکل گیری می کنند. ضربان قلب کودک نیز در سه ماهه اول شروع می شود.

در چند هفته اول بازوها و پاها جوانه می زنند و تا پایان هشت هفته، انگشتان پا شروع به شکل گیری می کنند و در پایان سه ماهه اول، اندام های جنسی کودک تشکیل خواهند شد.

بیشتر بدانید: مراحل زایمان طبیعی

مراقبت های دوران بارداری در سه ماهه اول

پس از اطلاع از بارداری باید مادر برای سلامتی خود و جنین مراقبت هایی انجام دهد تا روز زایمان کودک خود را سلامت در بغل بگیرد. اولین اقدامی که باید انجام دهد مراجعه به متخصص زنان و زایمان است تا آزمایشات و سونوگرافی های لازم را برای شما تجویز کند. همچنین وضعیت جنین و مادر را بررسی و توصیه هایی به مادر می کند. درادامه بیشتر در این خصوص صحبت خواهیم کرد.

بیشتر بدانید: آمادگی قبل ازسزارین چیست؟

انتظار از متخصص زنان

وقتی متوجه بارداری خود شدید، با پزشک متخصص زنان و زایمان ملاقات کنید تا مراقبت از کودک در حال رشد تحت نظر متخصص را شروع کنید. خانم ها به طور معمول در سه ماهه اول یکبار بهمتخصص زنان و زایمان مراجعه می کنند.

در اولین مراجعه شما، پزشک از سابقه سلامتی کامل شما مطمئن خواهد شد و معاینه کامل جسمی و لگنی را انجام می دهد. متخصص زنان همچنین ممکن است موارد زیر را تجویز کند:

• انجام سونوگرافی برای تأیید بارداری
• انجام یک تست پاپ اسمیر
• بررسی فشار خون
• آزمایش عفونت های مقاربتی، HIV و هپاتیت
• تعیین تاریخ زایمان که حدود 266 روز از روز اول آخرین دوره ی شماست
• بررسی سطح تیروئید
• بررسی وزن مادر

در حدود هفته 11، پزشک آزمایشاتی را انجام می دهد که شفافیت نوچال (NT) نامیده می شود. در این آزمایش از سونوگرافی برای اندازه گیری سر و ضخامت گردن کودک استفاده می شود. اندازه گیری ها می توانند به تعیین احتمال تولد کودک شما با اختلال ژنتیکی موسوم به سندرم داون کمک کنند.

از پزشک خود بپرسید که غربالگری ژنتیکی برای بارداری شما توصیه می شود یا خیر. غربالگری ژنتیکی آزمایشی است که برای کشف خطر کودک شما در برابر بیماری های ژنتیکی خاص استفاده می شود.

حتما بخوانید: مینی ابدومینوپلاستی چیست و چگونه انجام می شود؟

تغذیه مادر

از دیگر مراقبت های لازم در دوران بارداری خصوصا سه ماهه اول تغذیه است. در دوران بارداری جنین کاملاً به مادر وابسته است و مواد غذایی که مادر در طول دوران بارداری مصرف می کند، از راه جفت به جنین می رسد. به همین دلیل تغذیه مادر بر سلامت جنین، سلامت کودک آینده و نیز سلامت مادر تأثیر به سزایی دارد. به همین منظور غذایی که خانم باردار به طور روزانه مصرف می کند باید دارای همه ی گروه های غذایی باشد. گروه های غذایی که باید مورد استفاده قرار گیرند شامل غلات، گوشت و جانشین های آن، شیر و فراورده های لبنی، سبزی و میوه ها می باشند.

به دلیل اینکه در دوران بارداری مصرف مواد غذایی به تنهایی افزايش نياز مادر به آهن و ساير مواد مورد نياز را تامين نمي کند، مصرف قرص آهن و مولتي ويتامين از شروع ماه پنجم تا سه ماه بعد از زايمان واسيد فوليک از ابتدا تا پايان بارداري توصيه مي شود.

توجه داشته باشید غذاهای چرب، شیرینی و خوارکی های کافئین دار مانند قهوه و چای در این دوران باید با احتیاط مصرف شود.

روابط زناشویی

در دوران باراری به دلیل تغییرات هورموني زنان و يا تصورات هر دو طرف در مورد وضعيت جسماني زن باردار و موقعيت خاص او در اين دوران، ممکن است تمایلات جنسی زنان و مردان تغییر کند. به طوری که احساس لذت بيشتر و يا حتي تنفر از داشتن نزديکي در بارداري کاملا طبيعي می باشد.

باید بیان کرد که نزدیکی در دوران بارداری تا قبل از ماه آخر مانعی ندارد اما مشروط به اینکه حاملگي سالم باشد و همچنین راحتي زن رعايت شده و وضعيت قرار گرفتن بدن او طوري باشد که به شکم وي فشاری وارد نشود. لازم به ذکر است خانم هایی که سابقه ی سقط، پارگی کیسه آب، زایمان زودرس و … داشته اند نمی توانند در سه ماهه اول و سه ماه آخر نزدیکی داشته باشند.

بهداشت دهان و دندان

توصیه می شود زنان قبل از بارداری توسط دندانپزشک معاینه شوند و به درمان مشکلات دهان و دندان اقدام نمایند، زیرا در دوران بارداری روش های درمانی برای حل مشکلات دندان ها بسیار محدود و دشوار خواهد شد. همچنین بهتر است در طول دوران بارداری، حداقل یک بار برای معاینه، به دندانپزشک مراجعه شود.

با پيشرفت حاملگي به علت افزايش هورمون ها، ممکن است لثه ها متورم و پر خون شده و دچار خونریزی شوند، اگر خونريزي زياد شده و بيش از چند روز ادامه يابد باید به دندانپزشک مراجعه شود.

ورزش

ورزش کردن و تحرک داشتن از جمله مراقبت های دوران بارداری است البته به جز افرادی که استراحت کامل هستند و ورزش برای آن ها از ممنوعات دوران بارداری است.

پیاده روی در هوای آزاد، حدود نيم ساعت در روز و حداقل سه بار در هفته، بهترین ورزش در دوران بارداری می باشد. راه رفتن باعث تقويت عضلات شکم شده و درماه هاي آخر به راحت انجام شدن زايمان به خصوص زایمان طبیعی کمک خواهد کرد. انجام تمرينات ساده در بارداري ضمن حفظ اندام مادر در کاهش انقباض عضلات لگن و ران و نیز کاهش کمردرد و درد پشت مؤثر بوده و مادر را از نظر جسمي و روحي براي زايمان آماده مي کند.

در سه ماه اول بارداری چه چیزهایی بخوریم و نخوریم؟

در سه ماه اول بارداری، تغذیه درست اهمیت زیادی دارد. غذایی که می‌خورید نه تنها بر سلامت شما تأثیر می‌گذارد، بلکه بر رشد و تکامل جنین نیز موثر است. برای به دست آوردن بهترین نتیجه، نکات زیر را در نظر بگیرید:

• میوه و سبزیجات: روزانه 3 تا 4 واحد میوه مثل سیب، موز یا پرتقال بخورید. سبزیجاتی مانند بروکلی و هویج هم گزینه‌های عالی هستند.
• محصولات لبنی: لبنیات کم‌چرب مانند ماست و شیر برای تأمین کلسیم و پروتئین مهم‌اند.
• پروتئین: از منابع پروتئینی مانند گوشت مرغ، تخم‌مرغ و حبوبات استفاده کنید. این‌ها به رشد جنین کمک می‌کنند.
• غلات کامل: نان، برنج و غلات کامل بخورید که انرژی شما را تأمین می‌کند.
• اسموتی‌ها: برای کاهش حالت تهوع، اسموتی‌های میوه و سبزیجات تازه را امتحان کنید. این‌ها هم خوشمزه‌اند و هم مغذی.
• غذاهای خام: از خوردن غذاهای دریایی خام مثل سوشی و گوشت نیم‌پز پرهیز کنید، چون ممکن است باکتری و ویروس داشته باشند.
• الکل: مصرف الکل در دوران بارداری خطرناک است و باید به‌ طور کامل از آن پرهیز کنید.
• لبنیات غیرپاستوریزه: لبنیات محلی که پاستوریزه نشده‌اند ممکن است به سلامت شما و جنین آسیب بزنند.
• غذاهای پرچرب و سرخ‌کردنی: این نوع غذاها می‌توانند حالت تهوع را بدتر کنند و به سلامت شما آسیب برسانند.

به طور کلی با یک رژیم غذایی درست و سالم می‌توانید سلامت خود را در این دوره حساس حفظ کنید و به رشد سالم جنین کمک نمایید. بهترین راه این است که با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنید تا راهنمایی‌های دقیقی در مورد تغذیه‌تان دریافت کنید.

کارهایی که در سه ماه اول بارداری نباید انجام داد

در سه ماه اول بارداری، مهم است که به بدن خود توجه کنید و از انجام فعالیت‌هایی که ممکن است برای جنین یا سلامت شما خطرناک باشد، پرهیز کنید. در ادامه به برخی از این ممنوعات اشاره می‌کنیم:

• فعالیت‌های شدید: از ورزش‌ها و فعالیت‌های سنگین مانند فوتبال و ورزش‌های پر خطر خودداری کنید. این نوع فعالیت‌ها می‌توانند ریسک آسیب دیدگی را افزایش دهند.
• مصرف کافئین: اگرچه کافئین به‌طور کامل ممنوع نیست، اما بهتر است مصرف آن را به کمتر از 200 میلی‌گرم در روز محدود کنید. این مقدار حدود یک فنجان قهوه است.
• سیگار و دخانیات: مصرف سیگار و سایر دخانیات بسیار خطرناک است و می‌تواند باعث مشکلات جدی برای مادر و جنین شود. این عادت باید به‌طور کامل کنار گذاشته شود.
• داروهای غیرمجاز: استفاده از داروهای غیرقانونی یا بدون نسخه پزشک می‌تواند آسیب‌زننده باشد. قبل از مصرف هر دارویی، حتماً باید با پزشک خود مشورت کنید.
• سونا و جکوزی: به دلیل تغییرات دمای بدن، رفتن به سونا و جکوزی توصیه نمی‌شود.
• داروهای گیاهی: برخی از داروهای گیاهی نیز می‌توانند در بارداری خطرناک باشند. بهتر است از مصرف آن‌ها خودداری کرده و در صورت نیاز با پزشک مشورت کنید.
• رابطه جنسی: رابطه جنسی تا زمان انجام سونوگرافی اول (در هفته‌های هفتم یا هشتم) توصیه نمی‌شود تا از سلامت جنین اطمینان حاصل شود.

قابل ذکر است که با رعایت این نکات می‌توانید دوران بارداری را با آرامش بیشتری سپری کنید و به سلامت خود و جنین کمک نمایید.

به گزارش my.clevelandclinic.org

Why is the first trimester of pregnancy so critical?

The first trimester is so important because most of the fetus’s major organs and body systems are developing. Toxins, harmful substances and infection can severely damage a fetus’s growth and development during this time. It could increase your baby’s risk of being born with a congenital disorder.

چرا سه ماهه اول بارداری بسیار مهم است؟

سه ماهه اول بسیار مهم است زیرا اکثر اندام ها و سیستم های بدن جنین در حال رشد هستند. سموم، مواد مضر و عفونت می توانند به شدت به رشد و نمو جنین در این دوران آسیب بزنند. این می تواند خطر تولد نوزاد با یک اختلال مادرزادی را افزایش دهد.

خلاصه

سه ماهه اول رایج ترین زمان برای از دست دادن بارداری (سقط جنین) است، بنابراین دوران بسیار حساسی بوده و باید مراقبت های لازم برای این دوره، در نظر گرفته شود. همچنین در طول دوران بارداری پیروی از یک رژیم غذایی سالم، برای سلامت کودک و مادر بسیار ضروری خواهد بود.

حتما توجه داشته باشید که برای مراقبت های دوران بارداری به متخصص زنان دلسوز و باتجربه مراجعه نمایید تا با تشخیص درست و به موقع سلامتی مادر و کودک تضمین شود.

اطلاعات تماس دکتر سجادی پور