بارداری خارج از رحم و علائم آن

بارداری خارج از رحم هنگامی اتفاق می افتد که یک تخم بارور شده در خارج از رحم کاشته شود و باعث بروز خطرات جدی برای خانم ها خواهد شد. تشخیص زودرس حاملگی خارج رحمی می تواند از عوارض جدی پزشکی جلوگیری کند و ممکن است لوله فالوپ را از آسیب دائمی نجات دهد. در این نوشته قصد داریم به بارداری خارج از رحم و علائم آن بپردازیم. همراه ما باشید. دکتر بیتا سجادی پور بهترین متخصص زنان در غرب تهران مفتخر به راهنمایی می باشد.

علت بارداری خارج از رحم

در ابتدا بیایید علت های بارداری خارج از رحم را بررسی کنیم. چندین بیماری وجود دارد که ممکن است باعث این اختلال شود، از قبیل؛

هرگونه آسیب به لوله فالوپ می تواند لوله فالوپ را مسدود یا باریک کند، همچنین ممکن است در دیواره های لوله مشکل ایجاد شود که به طور معمول باید تخم بارور شده را درون رحم حفظ کرده و حمل کند. عدم تعادل هورمونی، عفونت یا نقص عملکرد رحم یا لوله فالوپ همه می تواند عملکرد طبیعی لوله را مختل کرده و منجر به حاملگی خارج رحمی شود. در باب اختلالات هورمونی لینک فوق را بخوانید.

به گزارش nhs.uk

An ectopic pregnancy is when a fertilised egg implants itself outside of the womb, usually in one of the fallopian tubes. The fallopian tubes are the tubes connecting the ovaries to the womb. If an egg gets stuck in them, it won’t develop into a baby and your health may be at risk if the pregnancy continues.

حاملگی خارج رحمی زمانی است که یک تخمک بارور شده خود را در خارج از رحم، معمولاً در یکی از لوله های فالوپ، لانه گزینی می کند . لوله های فالوپ لوله هایی هستند که تخمدان ها را به رحم متصل می کنند. اگر تخمک در آنها گیر کند، به نوزاد تبدیل نمی شود و در صورت ادامه بارداری ممکن است سلامت شما در خطر باشد.

 

انواع حاملگی خارج از رحم

حاملگی خارج از رحم (اکتوپیک) زمانی رخ می‌دهد که تخمک بارور شده به جای اینکه در رحم لانه‌گزینی کند، در محلی خارج از رحم قرار می‌گیرد. این وضعیت تهدیدی جدی برای سلامت مادر است و ممکن است به خونریزی داخلی یا پارگی اعضای داخلی منجر شود. در نتیجه، تشخیص زودهنگام و درمان فوری برای جلوگیری از بروز عوارض ضروری است.

حاملگی خارج از رحم می‌تواند در نقاط مختلف بدن رخ دهد. در اینجا به رایج‌ترین مکان‌ها اشاره می‌کنیم:

• حاملگی در لوله‌های فالوپ: این نوع حاملگی یکی از شایع‌ترین انواع است. تخمک بارور شده در لوله فالوپ (که تخمک را از تخمدان به رحم منتقل می‌کند) کاشته می‌شود. این نوع حاملگی ممکن است باعث پارگی لوله و خونریزی داخلی شود که نیاز به درمان فوری دارد.
• حاملگی در تخمدان‌ها: این نوع حاملگی بسیار نادر است. تخمک بارور شده در تخمدان‌ها کاشته می‌شود. این وضعیت خطراتی مانند خونریزی و آسیب به تخمدان‌ها را به همراه دارد.
• حاملگی در شکم: در این نوع، جنین در حفره شکمی، نزدیک به اعضای داخلی مانند روده یا کبد لانه‌گزینی می‌کند. این نوع حاملگی نیز نادر است و عوارض جدی ایجاد می‌کند.
• حاملگی در دهانه رحم (سرویکس): جنین در بخش پایینی رحم، یعنی دهانه رحم (سرویکس) لانه‌گزینی می‌کند. این امر بسیار خطرناک است و نیاز مراجعه فوری به پزشک دارد.

در صورت بروز علائم مشکوک مانند درد شدید شکمی یا خونریزی غیرطبیعی، توصیه می‌شود که به پزشک مراجعه کنید تا تشخیص سریع و درمان لازم انجام شود.

به گزارش nhs.uk

«An ectopic pregnancy doesn’t always cause symptoms and may only be detected during a routine pregnancy scan.»

«یک بارداری خارج از رحمی معمولا علائمی ایجاد نمی‌کند و احتمالا هنگام سونوگرافی‌های معمول دوران بارداری تشخیص داده می‌شود.»

چه کسانی بیشتر در معرض خطر بارداری خارج از رحم هستند؟

اگر موارد ذیل در مورد شما وجود دارد بیشتر در معرض خطر حاملگی خارج رحمی هستید؛

• بارداری خارج از رحم قبلی
• سالپنگیت (عفونت لگن)
• آسیب به لوله فالوپ
• ناباروری
• عمل جراحی لگن از جمله بستن لوله (لوله های فالوپ برای جلوگیری از بارداری گره خورده یا بسته شده است)

عوامل خطر دیگر عبارتند از:

• استفاده از دستگاه داخل رحمی (IUD)
• استفاده از قرص ضد بارداری خوراکی پروژسترون
• درمان ناباروری با IVF

در بعضی موارد ممکن است علت حاملگی خارج از رحم هرگز شناخته نشود.

نتایج احتمالی بارداری خارج از رحم

در بسیاری از موارد بارداری خارج رحمی، تخم بارور شده به سرعت از بین می رود و توسط سیستم بدن تجزیه می شود، قبل از اینکه عادت ماهیانه خود را از دست بدهید یا بعد از اینکه کمی درد و خونریزی را تجربه کردید. در این موارد، یک حاملگی خارج رحمی به ندرت تشخیص داده می شود و فرض می شود که سقط جنین رخ داده است. در این شرایط لازم نیست هیچ کاری انجام شود.

اگر تخم بارور شده به رشد خود ادامه دهد، دیواره نازک لوله فالوپ کشیده می شود و باعث درد در قسمت تحتانی شکم می شود. همچنین تجربه خونریزی واژن نیز ممکن است. با بزرگ شدن تخمک، ممکن است لوله پاره شود و باعث درد شدید شکم، خونریزی داخلی و فروپاشی احتمالی شوید.

علائم و نشانه های حاملگی خارج رحمی

در ابتدا، زنانی که بارداری خارج از رحم را تجربه می کنند، همه علائم یک بارداری طبیعی را دارند. بیشتر علائم یک حاملگی خارج رحمی بین هفته چهارم و دهم بارداری رخ می دهد. این موارد شامل:

• خونریزی واژن
• درد سمت چپ شکم یا قسمت پایین سمت راست شکم
• احساس سبکی یا ضعف شدید

اگر این علائم را تجربه کردید، باید هرچه سریع تر به پزشک مراجعه کنید.

مدیریت بارداری خارج از رحم

مدیریت بارداری خارج از رحم به شرح زیر است:

• اگر مشکوک به بارداری خارج از رحم شدید، پزشک شما اسکن سونوگرافی و آزمایش بارداری را تجویز می کند.
• اگر اسکن سونوگرافی رحم خالی را نشان دهد، اما آزمایش بارداری مثبت باشد، احتمالاً حاملگی خارج رحمی دارید.

این علائم همچنین ممکن است نشانگر این باشد که شما در مراحل اولیه بارداری قرار دارید یا قبلاً دچار سقط جنین شده اید. در حالی که سونوگرافی با استفاده از یک پروب ترانس واژینال بهترین اسکن را انجام می دهد، اما دیدن یک بارداری خارج رحمی همیشه ممکن نیست. اگر شما از نظر ظاهری خوب هستید و دچار درد شدید نیستید، ممکن است هر روز به مدت حداکثر 2 تا 3 روز تست هورمون داشته باشید تا در تشخیص بارداری خارج رحمی به شما کمک کند.

درمان بارداری خارج از رحم

در حال حاضر 3 درمان مختلف برای بارداری خارج از رحم وجود دارد که پزشک در مورد مناسب ترین روش با شما صحبت خواهد کرد.

• عمل جراحی لاپاروسکوپی برای برداشتن تخم بارور شده از لوله های فالوپ
• لاپاراتومی برای از بین بردن حاملگی خارج رحمی در صورت پیشرفت بارداری
• تزریق عضلانی از داروی متوترکسات
• بعد از انجام هر یک از موارد بالا، آزمایش خون بعد از هفته اول و سپس هفته ای یک یا دو بار تا زمانی که آزمایش ها نشان دهند که شما دیگر باردار نیستید، ضروری می باشد. برنامه آزمایش خون توسط پزشک متخصص زنان به شما ارائه خواهد شد.

نحوه جلوگیری از بارداری خارج از رحم

به صورت کلی هیچ راه قطعی برای جلوگیری از حاملگی خارج از رحم وجود ندارد، اما با رعایت چند نکته می‌توانید خطر را کاهش دهید:

استفاده از کاندوم: کاندوم در طول رابطه جنسی از انتقال عفونت‌های مقاربتی و التهاب‌های لگنی جلوگیری می‌کند که می‌توانند خطر حاملگی خارج از رحم را افزایش دهند.

دوری از دوش واژینال: مطالعات نشان می‌دهد که این عمل می‌تواند خطر حاملگی خارج از رحم را افزایش دهد و به آسیب به لوله‌های فالوپ منجر شود.

ترک سیگار و قلیان: مصرف دخانیات می‌تواند بر عملکرد لوله‌های فالوپ تاثیر منفی بگذارد و خطر حاملگی خارج از رحم را افزایش دهد.

مشاوره پزشکی: اگر قبلاً تجربه حاملگی خارج از رحم داشته‌اید، قبل از تلاش برای بارداری مجدد با پزشک مشورت کنید تا راه‌های کاهش خطرات را بررسی کنید.

رعایت این اقدامات می‌تواند به کاهش خطر حاملگی خارج از رحم کمک کند، اما همواره بهتر است با پزشک خود در ارتباط باشید تا مشکلات احتمالی به موقع شناسایی و درمان شوند.

مراقبت‌های بعد از عمل حاملگی خارج از رحم

مراقبت‌های بعد از عمل حاملگی خارج از رحم بسیار مهم‌اند تا بهبودی به‌خوبی انجام شود و از عوارض جلوگیری گردد. در اینجا نکات مهمی برای رعایت آورده شده است:

• کنترل خونریزی: ممکن است کمی خونریزی از واژن داشته باشید که طبیعی است و می‌تواند تا ۶ هفته ادامه یابد.
• بررسی محل برش‌ها: روزانه محل برش‌ها را از نظر علائم عفونت مانند خونریزی غیرطبیعی، بوی بد، و تورم بررسی کنید.
• اجتناب از بلند کردن اجسام سنگین: از بلند کردن وزن‌های سنگین خودداری کنید تا فشار به محل جراحی وارد نشود.
• پرهیز از فعالیت جنسی: تا زمانی که بهبودی کامل شوید، از مقاربت و دوش گرفتن پرهیز کنید.
• پیشگیری از یبوست: مایعات زیاد بنوشید تا از یبوست جلوگیری شود.
• استراحت کافی: هفته اول را تا حد ممکن استراحت کنید و به‌ تدریج فعالیت‌ها را آغاز کنید.

در پایان اینکه

یک حاملگی خارج رحمی می تواند یک تجربه ویران کننده باشد، به دلیل اینکه با انجام جراحی ها برای درمان بارداری خارج از رحم، ممکن است بخشی از باروری شما از بین برود. بعضی از خانم ها بعد از این تجربه بلافاصله دوباره باردار می شوند در حالی که برخی دیگر از این فکر وحشت دارند و نمی توانند با اضطراب بارداری دیگری کنار بیایند. قبل از اینکه دوباره باردار شوید، به بهترین متخصص زنان در غرب تهران مراجعه نمائید و به خودتان فرصت دهید تا از نظر جسمی و عاطفی بازیابی شوید و حداقل 3 ماه صبر کنید تا بدن شما بهبود یابد.

اطلاعات تماس دکتر سجادی پور