خانم ها ممکن است به دلیل درمان برخی از بیماری های زنانش، مجبور به برداشتن رحم شوند. این عمل جراحی که طی آن رحم یا قسمت هایی از آن برداشته می شود، هیسترکتومی (Hysterectomy) خوانده می شود و زمانی توصیه خواهد شد که راه های درمان دیگری باقی نمانده باشد. در این نوشته قصد داریم به توضیحاتی در مورد روش های انجام آن و مراقبت های بعد از برداشتن رحم بپردازیم. با ما همراه باشید؛
بیشتر بدانید: در ابتدا بهتر است با عمل برداشتن رحم یا هیسترکتومی بیشتر آشنا شوید.
روش های هیسترکتومی
جراحی هیسترکتومی با دو روش واژینال (Vaginal) و شکمی (Abdominal) انجام می شود که انتخاب آن به عواملی همچون اندازه ی رحم، تجربه و تخصص پزشک جراح بستگی دارد.
در هیسترکتومی شکمی، برشی 6 اینچی بر روی شکم ایجاد می شود و اقدام به برداشتن رحم خواهد شد. برش شکمی به تدریج بهبود می یابد، اما یک اسکار قابل رویت روی شکم شما باقی خواهند ماند. مزیت هیسترکتومی واژینال نسبت به شکمی باقی نماندن اثر و جای زخم بر روی بدن می باشد.
میزان هیسترکتومی بسته به دلیل جراحی متفاوت است و در بیشتر موارد، کل رحم برداشته می شود. پزشک همچنین ممکن است تخمدان ها و لوله های فالوپ را در طول عمل از بین ببرد. تخمدان ها ارگان هایی هستند که استروژن و هورمون های دیگر تولید می کنند و لوله های فالوپ ساختارهایی هستند که تخم را از تخمدان به رحم منتقل می کنند.
چرا هیسترکتومی انجام می شود؟
در صورت وجود موارد زیر پزشک ممکن است هیسترکتومی را پیشنهاد کند:
- درد مزمن لگن
- خونریزی غیرقابل کنترل واژن
- سرطان رحم، دهانه رحم یا تخمدان ها
- فیبروم ها (تومورهای خوش خیمی هستند که در رحم رشد می کنند)
- بیماری التهابی لگن؛ که یک عفونت جدی ارگان های تولید مثل است
- پرولاپس رحم؛ که هنگام ریزش رحم از دهانه رحم و بیرون زدگی از مهبل اتفاق می افتد
- آندومتریوز، نوعی اختلال است که در آن پوشش داخلی رحم در خارج از حفره رحم رشد می کند و باعث درد و خونریزی می شود
- آدنومیوز، وضعیتی است که در آن پوشش داخلی رحم در عضلات رحم رشد می کند

برای نتیجه بهتر درمان نیاز به رعایت مراقبت های بعد از عمل هیسترکتومی یا برداشتن رحم می باشد که در ادامه بیشتر صحبت خواهیم کرد.
دوره نقاهت جراحی هیسترکتومی
اغلب خانم ها 2 الی 3 روز بعد از جراحی مرخص شده و می توانند به منزل بازگردند، اما روند بهبودی کامل آن ها، بین شش تا هشت هفته طول می کشد. در این مدت، بیمار باید در خانه استراحت کند و بعد از 6 هفته می تواند به فعالیت های منظم خود و نیز انجام رابطه ی جنسی بازگردد.
مراقبت های بعد از هیسترکتومی
به منظور جلوگیری از عوارض جدی و بهتر گذراندن دوره ی نقاهت بعد از جراحی هیسترکتومی توسط بهترین متخصص زنان، انجام مراقبت های بعد از عمل برداشتن رحم توصیه می شود؛
- استفاده از پدهای بهداشتی برای خونریزی و ترشحات واژن
- مصرف داروها (آنتی بیوتیک) طبق توصیه پزشک
- کنترل عملکرد سیستم ادراری با قرار دادن سوند بعد از جراحی
- استحمام از روز دوم و به صورت روزانه بعد از برداشتن پانسمان
- خشک کردن محل زخم بعد از استحمام با سشوار
- پیاده روی روزانه به صورت آهسته
- پرهیز از مصرف خوراکی های نفاخ مانند حبوبات، پلو و خورش، میوه خام، سبزی خام، آب میوه خام و… به مدت یک هفته بعد از جراحی
در صورت بروز هر یک از این علائم با پزشک خود تماس بگیرید؛
- تب یا لرز
- خونریزی شدید یا ترشحات غیر معمول واژن
- درد شدید
- قرمزی یا تخلیه مایع از محل برش
- مشکل در ادرار کردن و یا داشتن حرکت روده
- تنگی نفس یا درد قفسه سینه
عوارض هیسترکتومی
برای اکثر خانم ها، زندگی بدون رحم به معنای تسکین علائمی است که باعث انجام هیسترکتومی شده و از آن ها رنج می برده اند مانند خونریزی، درد لگن و نفخ شکم. با رهایی از این علائم، زنان ممکن است رابطه ی جنسی رضایت بخش تری داشته باشند و بهتر به ادامه ی زندگی بپردازند.
اما از طرفی با برداشتن تخمدان ها، چالش های دیگری در پیش است. اگر قبل از هیسترکتومی یائسگی را پشت سر نگذاشته اید، احتمالاً علائم یائسگی از جمله گرگرفتگی و اختلالات روحی شروع می شود و تغییر در سطح هورمون ها مشاهده خواهد شد. مضاف بر این ها در مواردی ممکن است تغییراتی در تمایل و لذت جنسی و همچنین خشکی واژن را تجربه کنید.
اغلب بیماران قبل از ترك بیمارستان درمان جایگزینی هورمون را شروع می كنند، زیرا تغییرات بدنی می تواند بسیار شدید و غیر قابل تحمل باشد.
باید بیان کرد اکثر خانم ها بعد از جراحی ممکن است به دلیل نازایی در پی از دست دادن رحم، غمگین و افسرده شوند که امری طبیعی است. در این مورد می توانید با پزشک خود یا یک متخصص روان درمانی صحبت کنید.
با این حال بیشتر زنان پس از هیسترکتومی خود راضی هستند.
خلاصه
در پایان باید بیان کرد هیسترکتومی می تواند چندین اثر جانبی کوتاه مدت و طولانی مدت ایجاد کند و همچنین می تواند در کاهش درد، خونریزی شدید و بهبود سایر علائم نا امید کننده، کمک کننده باشد. توصیه می شود در مورد مزایا و خطرات این روش با پزشک متخصص زنان و زایمان صحبت کنید و آن ها را ارزیابی کنید و بهتر است او را در مورد انتظاراتی که بعد از عمل دارید در جریان قرار دهید. رعایت مراقبت ها بعد از عمل برداشتن رحم از جمله نکات حائز اهمیت بعد از هیسترکتومی است.
اگر در خصوص عمل جراحی برداشتن رحم یا هیسترکتومی و مراقبت های بعد از آن سوالی دارید می توانید در انتهای همین مقاله بخش نظرات آن را با دکتر بیتا سجادی پور متخصص زنان و زایمان مطرح کنید.
برای دریافت نوبت و مشاوره نیز می توانید با شماره های 09015199844 و 09334007584 تماس حاصل فرمایید.

دکتر بیتا سجادی پور
متخصص زنان در تهران و شهریار به فعالیت پزشکی مشغول می باشند و خدمات درمانی به بانوان ارائه می نمایند. برخی از خدمات درمانی که توسط دکتر بیتا سجادی پور متخصص زنان ارائه می شود شامل مشاوره قبل از ازدواج، مراقبت های دوران بارداری، انجام زایمان طبیعی و سزارین، درمان نازایی، درمان اختلالات قاعدگی، مراقبت های دوران یائسگی، درمان بیماری های عفونی زنان، جراحی های زیبایی زنان با استفاده از دستگاه لیزر مونالیزا تاچ، انجام انواع جراحی های زنان مانند میومکتومی، هیسترکتومی، لاپاراسکوپی و غیره می باشد.
0 دیدگاه