عمل جراحی برداشتن رحم یا هیسترکتومی

عمل جراحی هیسترکتومی یا برداشتن رحم در زنان نوعی عمل جراحی است که کل رحم خارج می شود.  یکی از شایع ترین عمل ها در خانم ها می باشد که به دلایل مختلفی ممکن است انجام شود. رحم در بدن زنان قسمتی است که جنین در آن رشد می یابد و محافظت می شود. در این مقاله قصد دارم در خصوص دلایلی که باعث انجام این عمل می شود، نحوه انجام هیسترکتومی و مراقبت های بعد از عمل مطالبی را برای شما عزیزان شرح دهم.

چه زمانی نیاز به عمل برداشتن رحم است؟

در صورتی که هر یک از علائم و بیماری های زیر را فرد داشته باشد، باید به متخصص مراجعه نموده تا بررسی کند آیا نیاز به برداشتن و خارج کردن رحم و عمل هیسترکتومی است یا خیر.

• خوتریزی های شدید دوران قاعدگی
•  وجود فیبروم در رحم
• سرطان رحم
• سرطان تخمدان
• سرطان دهانه رحم یا لوله فالوپ
• احساس درد طولانی مدت در ناحیه لگن
• بیماری های عفونی
• افتادگی رحم
• آندومتریوز
• آدنومیوز

درصورت مشاهده موارد فوق متخصص زنان سعی می کند با استفاده از درمان های غیرجراحی و با استفاده از دارودرمانی به بهبودی بیمار کمک کند. اما در صورت عدم پاسخ مثبت به سایر درمان ها، اقدام به برداشتن رحم و جراحی هیسترکتومی می نماید.

انواع هیسترکتومی

هیسترکتومی به سه روش انجام می شود که به نوع و شدت بیماری فرد بستگی دارد که متخصص کدام را انتخاب کند.

در هیسترکتومی جزئی بخشی از رحم برداشته می شود و معمولا دهانه رحم حفظ می شود.

در هیسترکتومی کامل کل رحم و دهانه رحم  نیز برداشته می شود.

نوع دیگری از هیسترکتومی نیز است که کل رحم و دهانه آن، یک یا دو تخمدان و لوله های فالوپ نیز برداشته می شوند. این عمل جراحی معمولا در مراحل یشرفته سرطان رحم یا تخمدان انجام می شود.

روش های مختلف جراحی برداشتن رحم

متخصص زنان با تجربه بسته به نوع و شدت بیماری تشخیص به انجام یکی ازانواع هیسترکتومی می دهد. روش های مختلفی برای انجام برداشتن رحم وجود دارد که شامل جراحی باز یا روش سنتی و تکنیک لاپاراسکوپی می باشد.

هیسترکتومی به روش جراحی باز

در این روش برش پنج الی هفت اینچی روی شکم ایجاد می شود. سپس رحم از طریق این شکاف برداشته می شود. این روش برای درمان بیماری ها شایع است. پس از جراحی باز هیسترکتومی نیاز است که فرد دو یا سه روز بسته به شرایط بیمار و تشخیص پزشک در بیمارستان تحت نظر باشد. اسکار و زخمی روی شکم ایجاد می شود که تا همیشه اثر آن روی شکم باقی می ماند.

هیسترکتومی لاپاراسکوپی

این روش با استفاده از ابزاری به نام لاپاراسکوپ انجام می شود. به این صورت که معمولا چند برش کوچک روی شکم ایجاد شده و لوله ای نازک و بلند که دوربین در آن تعبیه شده است وارد این سوراخ ها می شود. با استفاده از ابزارها، رحم به چند بخش مختلف برش زده می شود و رحم از طریق سوراخ های کوچک روی شکم خارج می گردد.

این روش جراحی بی خطر است و معمولا آسیبی به سایر اندام های مختلف وارد نمی شود. اما در موارد نادر ممکن است آسیب هایی به مثانه، روده یا رگ ها وارد شود. در صورتی که متخصص و جراح زنان باتجربه باشد احتمال این آسیب ها به صفر می رسد.

لاپاروسکوپی روشی کم تهاجمی است که مزایایی همچون درد کمتر، دوران نقاهت کوتاه تر، کوچک بودن جای زخم و احتمال کمتر عفونت دارد.

بیمار می تواند بعد از سه الی چهار هفته به زندگی عادی خود باز گردد اما در روش تهاجمی جراحی باز برداشتن رحم، این زمان به چهار الی شش هفته نیز می رسد.

از نظر هزینه عمل نیز، هزینه لاپاراسکوپی هیسترکتومی کمتر از هزینه جراحی باز می باشد.

هر بیماری امکان انجام جراحی برداشتن رحم به روش لاپاراسکوپی نمی باشد. باید ابتدا متخصص شرایط را بررسی نماید و بهترین روش را برای درمان بیمار انتخاب نماید.

عوارض هیسترکتومی 

جراحی برداشتن رحم نیز مانند سایر عمل ها ممکن است عوارضی به همراه داشته باشد که در ادامه به آن اشاره خواهیم کرد:

• بی اختیاری ادرار
• افتادگی واژن
• دردهای مزمن
• عفونت محل زخم
• ایجاد لخته های خونی
• تداخل مجاری واژن با مجراهای ادرار یا مدفوع

مراقبت های بعد از عمل هیسترکتومی

سعی کنید تا حد امکان استراحت کنید و از فعالیت های سنگین پرهیز کنید. از بلند کردن اجسام سنگین اجتناب کنبد.

در دوران نقاهت از رانندگی بپرهیزید.

بهتر است با مشورت پزشک ورزش های سبک انجام دهید. پیاده روی روزانه را نیز در برنامه خود بگنجانید.

رای جلوگیری از یبوست، آب فراوان بنوشید و از میوه ها و سبزجات غنی از فیبر استفاده کنید.

داروهای تجویز شده توسط متخصص را در زمان معین مصرف کنید.

از ایستادن های طولانی مدت بپرهیزید. سعی کنید خم نشوید.

تا زمان تعیین شده توسط پزشک از برقراری رابطه جنسی بپرهیزید.

در خصوص مراقبت های بعد از جراحی برداشتن رحم بیشتر بدانید.

همانطور که اشاره کردیم هیسترکتومی به روش لاپاراسکوپی از جمله جراحی های شایع در کل دنیا در خانم ها است. باید برای تسریع در بهبودی مراقبت ها و نکات بعد از عمل را به خوبی رعایت نمایید.

اگر در خصوص عمل جراحی برداشتن رحم یا هیسترکتومی و روش های آن سوالی دارید می توانید در انتهای همین مقاله بخش نظرات آن را با دکتر بیتا سجادی پور متخصص زنان و زایمان مطرح کنید.